İSTANBUL BOĞAZI ve CİVARINDAKİ KALELER…

Tarih boyunca dünyanın en önemli su yolu olan istanbul boğazı ve civarındaki kalelerdir.
Boğaziçi’nin savunmasına her devirde büyük bir önem verilmiş, ıı. theodosios’un ( 408- 450) inşa ettirdiği surlar ve Anadolu’daki Ceneviz kalesi’nden başka türklerin istanbul’u fethinden önce ve sonra boğazın girişi ve çıkışını kontrol amacı ile buraya kaleler inşa edilmiştir.

istanbul surları;
teodosios surları olarak da bilinen bizans surları’dır.

anadolu hisarı;
güzelcehisar, yenicehisar ve akçehisar isimleriyle de bilinen anadolu hisarı, istanbul boğazı’nın en dar yerinde, 7.000 metrekarelik bir alan üzerine, anadolu yakasından boğaz geçişini kontrol etmek amacıyla yapılmıştır.

rumeli hisarı;
istanbul’un fethinden önce boğaz’ı kontrol altında tutmak amacıyla fatih sultan mehmet han (1444- 1446, 1451- 1481), tarafından yaptırılmıştır. anadolu hisarı’nın tam karşı kıyısında bulunan kale, şehre estetik bir değer kazandırmasının yanı sıra kuzeyden gelmesi mümkün olan saldırıları engelleyebilecek bir konumda olmasıyla stratejik bir öneme sahip olmuştur.

yedikule hisarı;
istanbul’un fethinden 4 yıl sonra fatih sultan mehmed han tarafından yapılan ve garnizon olarak kullanılan bina.

yoros kalesi;
anadolu yakasında bulunan ve boğaz’ın karadeniz’den girişinin doğu tarafında bulunan kalenin “yoros” adını “kutsal yer” anlamına gelen hieron’dan aldığı söylenmektedir. bununla beraber “yoros” isminin, zeus’un sıfatı olan “ourios (uygun rüzgârlar)”tan veya “dağ” anlamına gelen “oros”tan gelmiş olabileceği şeklinde çeşitli söylentiler bulunmaktadır. ceneviz kalesi ve anadolukavağı kalesi olarak da anılan yoros kalesi, rumelikavağı üzerinde bulunan imros kalesi’yle birlikte boğaz’ın girişini kontrol etmek amacıyla kurulmuştur.

imros kalesi;
rumeli yakasından boğaz girişini korumak için yapılmış kaledir. yoros kalesi’nin tam karşısında rumeli kavağı’nda bulunur.

garipçe kalesi;(galipçe)
istanbul boğazı’nın rumeli tarafında, rumeli feneri köyünün hemen güneyindeki garipçe köyünün yanındaki kayalık tepede kurulu kale.

poyraz kalesi;
garipçe kalesi’nin tam karşısında beykoz-poyrazköy’de bulunan cenevizlilerden kalma kale.

aydos kalesi;
istanbul-sultanbeyli’de 325 rakımlı aydos tepesinde bulunan kale.

kavak kalesi;
4. murad tarafından anadolu kavağı sahilinde yaptırılan lakin günümüzde hiç bir izi bulunmayan kale.

sarıkavak kalesi;
şile’ye bağlı, sarıkavak(hasanlı) köyünde bulunan cenevizlilerden kalma kale.

şile kalesi;(ocaklı kale)
şile sahilindeki ocaklı ada üzerinde bulunan kale.

heciz kalesi;
yeşil vadi yakınlarında olup, bizanslıların yaptırdığı bir kaledir. vadinin sarp yamaçlarında, bölgeye hakim bir tepede yapılan kale, bizans’ı anadolu’dan gelen akınlara karşı korumak için yapılmıştır.

kilyos kalesi;
istanbul’un korunması ve savunmasına yönelik olarak boğaz’ın karadeniz kıyısına inşa edilen kalenin ilk yapımı bazı kaynaklarda bizans çağına (4-5. yüzyıl) ya da cenevizliler’e (12-14. yüzyıl) atfedilmekteyse de kesin bir bilgi yoktur. yapının bugünkü malzeme ve yapım tekniği osmanlı dönemine işaret etmektedir.

riva kalesi;
riva (bir başka adıyla ırva) deresinin denize döküldüğü yerde yoros kalesi’nin türklerin eline geçmesiyle aynı dönemde zaptedilen ve hem boğaz girişinin hem de arkadan yoros kalesi’nin emniyetinin sağlandığı riva kalesi bulunmaktadır. stratejik önemi çok büyük olan bu kale riva çayı’nınçok derin olması, karadeniz’den gelecek gemilerin kuzey rüzgarlarıyla çok rahat anadolu’nun içlerine ilerlemelerine imkan vermesi hasebiyle düşman gemilerinin girişini ve anadolu yakası’nın arkadan kuşatılmasını önlemek için yapılmıştır.

çatalca kalesi;
istanbul kralı yagfur’un kızı, haniçe nin yaylağı olarak inşa edildiği bilinmekte olan kale.

anastasius surları;
507 – 511 yılları arasında bizans imparatoru anastasios 1 tarafında yaptırılan bu kale duvarı avrupa yönünden gelecek düşman saldırılarından, istanbul u korumak amacıyla inşa edilmiştir. surlar 56 kilometre uzunluğunda olup avrupa kıtasının en uzun surlarıdır.

alemdağ kalesi;
bizans’ı tehdit etmek amacıyla ümraniye-alemdağ’da danişmentliler tarafından yaptırılan kaledir.

eskihisar kalesi;
gebze-eskihisar’da bulunan, bizans döneminden kalma, osmanlı tarafından da kullanılmış kale.